W dniu 18 marca br. została zaprezentowana przygotowana przez Rząd Tarcza Antykryzysowa – pakiet działań o szacowanej wartości 211 mld zł, który wdrożony zostanie w drodze specustawy gospodarczej mającej na celu przeciwdziałanie skutkom gospodarczym pandemii SARS-CoV-2.
Celem pakietu jest niezwłoczne wprowadzenie rozwiązań, które ograniczą negatywne skutki pandemii i wywołanej przez nią recesji dla polskich pracowników i przedsiębiorstw.
PIĘĆ FILARÓW PAKIETU ANTYKRYZYSOWEGO:
Szacowana całkowita wartość pakietu to 211 mld zł (blisko 10% PKB). W jego skład wchodzą:
- gotówkowy komponent rządowy o wartości 66 mld (2,9% PKB), na który składają się wydatki budżetu państwa, ZUS i funduszy celowych.
- płynnościowy komponent rządowy o wartości 74,5 mld zł (3,3% PKB) składający się z wakacji kredytowych i odroczonych danin oraz finansowania płynnościowego w postaci kredytów i kapitału głównie z wykorzystaniem instrumentów finansowych Grupy Polskiego Funduszu Rozwoju (PFR, BGK, KUKE, ARP).
- pakiet płynnościowy NBP o wartości 70 mld zł, który zapewni niezbędną płynność i warunki kredytowe.
- PAKIET ANTYKRYZYSOWY OBEJMUJE:
-
I. BEZPIECZEŃSTWO PRACOWNIKÓW
Wartość:
30 mld zł, w tym 23,8 mld zł wydatki i 6,2 mld zł środki płynnościowe
- Dofinansowanie elastycznego zatrudnienia
- Przesunięcie płatności za media
- Finansowanie postojowego dla umów cywilnoprawnych i samozatrudnionych
- Dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla osób, które opiekują się dzieckiem do 12 roku życia na okres 14 dni.
- Wakacje kredytowe
- Wakacje od obowiązków administracyjnych
- Ochrona konsumentów i pożyczkobiorców
- Wydłużenie elastycznego czasu pracy
- Dodatkowe wsparcie osób niepełnosprawnych
- Finansowanie instytucji rozwoju
Grupy PFR – gwarancje, kredyty, kapitał, ubezpieczenia
i dopłaty - Finansowanie leasingu dla firm transportowych
- Pożyczka 5 000 zł dla mikrofirm
- Odroczenie lub rozłożenie składek ZUS bez opłat
- Brak kar za opóźnienia w przetargach publicznych
- Automatyczne przedłużenie bankowych kredytów obrotowych
- Rozliczenie całej tegorocznej straty w przyszłym roku
- Polityka drugiej szansy
- III. OCHRONA ZDROWIA
- Finansowanie działań związanych z walką z SARS-CoV-2 Rozwój infolinii pacjenta
- Dofinansowanie infrastruktury służby zdrowia
- Dodatkowe finansowanie cyfryzacji systemu opieki zdrowotnej
- IV. WZMOCNIENIE SYSTEMU FINANSOWEGO
- Pakiet regulacyjny KNF i MF
- Pakiet płynnościowy NBP
- V. PROGRAM INWESTYCJI PUBLICZNYCH
- Utworzenie Funduszu Inwestycji Publicznych
- Infrastruktura
- Modernizacja szkół i szpitali
- Transformacja energetyczna
- Cyfryzacja
- Biotechnologia i farmacja
- Inne działania antykryzysowe
- OPIS POSZCZEGÓLNYCH ELEMENTÓW TARCZY ANTYKRYZYSOWEJ:
- #BEZPIECZEŃSTWO
PRACOWNIKÓW
Dofinansowanie
elastycznego zatrudnienia
- Przejęcie finansowania przez Państwo 40% płacy pracownika dla przedsiębiorców w problemach finansowych.
- Współfinansowanie przez Państwo postojowego.
- Okres dofinansowania ze strony FGŚP to maksymalnie 3 miesiące.
- Wypłata z ZUS jednorazowego gwarantowanego świadczenia miesięcznego w kwocie około 2 tys. zł brutto dla osób zatrudnionych na umowy cywilnoprawne (zlecenia, dzieło) oraz osób samozatrudnionych. Wysokość ustalana jest jako 80% minimalnego wynagrodzenia za 2020 r., tj. 2 600 zł brutto. Jednocześnie, aby zleceniobiorca lub wykonawca dzieła był uprawniony do świadczenia musi udowodnić zawarcie umowy przed 1 marca 2020 r. Podobnie samozatrudniony musi mieć zarejestrowaną swoją działalność przed 1 marca 2020 roku. Jest to działanie ponadstandardowe i w ten sposób polskie Państwo nie pomija nikogo, kto wykonuje działalność zarobkową w różnej formie.
- Obserwując przebieg walki z epidemią koronawirusa widoczne jest ryzyko, iż ograniczenia związane z uczęszczaniem do żłobków, przedszkoli i szkół będą musiały być przedłużone. Dodatkowe zasiłki opiekuńcze sprawią, że rodzice dzieci w wieku do 8 roku życia, którzy muszą zostać w domach i nie mogą pójść do pracy otrzymają wsparcie finansowe ze strony państwa.
- Ministerstwo Finansów oraz KNF zaangażowały się w rozmowy z sektorem bankowym celem uzgodnienia możliwości bezpłatnych wakacji kredytowych. Banki w dniu 16 marca br złożyły stosowną deklarację. Ułatwienia mają dotyczyć kredytów mieszkaniowych, konsumpcyjnych dla klientów indywidualnych, kredytów dla przedsiębiorców i będą polegać m.in. na szybkim rozpatrywaniu wniosków tych klientów, którzy uzasadnią konieczność odroczenia (zawieszenia) spłaty kredytu ich sytuacją finansową spowodowaną pandemią SARS-CoV-2.
- Banki nie będą pobierać opłat lub prowizji za przyjęcie i rozpatrzenie wniosków dotyczących zawieszenia spłat rat kapitałowo-odsetkowych lub rat kapitałowych.
- Przysunięcie w specustawie szeregu terminów wykonania obowiązków administracyjnych dla obywateli np. przedłużenie składania deklaracji podatkowych PIT do końca kwietnia.
- UOKiK będzie podejmował działania mające na celu ochronę konsumentów i pożyczkobiorców przed nieuzasadnionym wzrostem cen i opłat np. kontrole i monitoring cen.
- W porozumieniu z dostawcami mediów zostaną wypracowane elastyczne warunki finansowe, które w uzasadnionych przypadkach umożliwią odsunięcie w czasie płatności np. za energię elektryczną, czy gaz ziemny.
- Dodatkowy zasiłek 14 dniowy dla rodziców dzieci niepełnosprawnych, jeśli są w systemie edukacji do 25 roku życia.
- Wsparcie osób niepełnosprawnych pozostających w domu
- Dofinansowanie dla pracodawców zatrudniających osoby niepełnosprawne
- #FINANSOWANIE
PRZEDSIĘBIORSTW
Finansowanie
instytucji rozwoju Grupy PFR – gwarancje, kredyty, kapitał, ubezpieczenia i
dopłaty - Zwiększenie Krajowego Funduszu Gwarancyjnego w kwocie 1 mld zł,
kapitału PFR w kwocie 2 mld zł oraz Funduszu Dopłat o kwotę 0,5 mld zł.
- Fundusz Gwarancji Płynnościowych dla firm większych z zabezpieczeniem do 80%, udzielanych przez system bankowy. Zasilenie funduszu środkami w wysokości 8,5 mld.
- Rozszerzony program gwarancji de minimis BGK dla małych i średnich przedsiębiorstw. Zwiększenie z 60% do 80% poziomu udzielanego zabezpieczenia kredytów, udzielanych przez sektor bankowy oraz zwiększenie o 1,1 mld zł środków Krajowego Funduszu Gwarancyjnego. Oczekiwany efekt to możliwość uzyskania kredytu do 3,5 mln zł przez małe i średnie firmy z gwarancją de SARS-CoV-2minimis w kwocie co najmniej 50 mld zł (obecnie 31 mld zł) przez co najmniej 100 000 przedsiębiorstw.
- Program Kapitał dla Bezpieczeństwa i Wzrostu PFR. Możliwość uzyskania podwyższenia kapitału lub finansowania w postaci obligacji podporządkowanych firm średnich i dużych z funduszu PFR Inwestycje o wartości 6 mld zł. Instrument umożliwia finansowanie firm, które nie mają zdolności uzyskania kredytu i potrzebują zasilenia kapitałowego. PFR będzie wspierał także kapitałowo program inwestycji publicznych, w szczególności w obszarze energetyki, cyfryzacji, biotechnologii i infrastruktury.
- Ubezpieczenia obrotu handlowego KUKE. W związku z ryzykiem ograniczenia limitów ubezpieczeniowych przez podmioty komercyjne wdrożone zostaną nowe regulacje umożliwiające zwiększone finansowanie KUKE w zakresie ubezpieczeń obrotu handlowego w kraju i zagranicą.
- Dopłaty BGK do odsetek kredytów. Wykorzystanie mechanizmu klęskowego i stworzenie Funduszu Dopłat do odsetek od kredytów w kwocie 500 mln zł dla sektora przedsiębiorstw.
- ARP przeznaczy 1,7 mld zł na refinansowanie obecnych umów leasingowych firm transportowych w problemach finansowych wraz z wakacjami kredytowymi, polegającymi na odsunięciu czasowym płatności rat leasingowych.
- Fundusz Pracy wypłaci mikrofirmom zatrudniającym do 9 pracowników pożyczkę do kwoty 5 000 zł na okres do 6 miesięcy. Z pożyczki skorzystać może do 500 000 mikrofirm.
- ZUS będzie prawie automatycznie wydłużał termin płatności składek bez pobierania opłaty prolongacyjnej.
- Wprowadzenie specustawą w związku z SARS-CoV-2 czasowego obowiązku wydłużania terminów realizacji zamówień publicznych w okresie zagrożenia epidemicznego oraz braku stosowania kar.
- Wprowadzenie czasowego na okres zagrożenia epidemicznego zwolnienia ze składania oświadczeń o niezaleganiu ze składkami i podatkami.
- Wprowadzenie przez KNF regulacji prawa bankowego umożliwiających obliczenie zdolności kredytowej w oparciu o dane finansowe na koniec 2019 r. W połączeniu z rekomendacjami w zakresie sposoby liczenia rezerw na kredyty. Sektor bankowy zadeklarował gotowość do przedłużenia kredytów obrotowych przy zmianie regulacji. Rozwiązanie umożliwia wydłużenie ok. 150 mld zł kredytów obrotowych dla sektora przedsiębiorstw.
- Podatnicy wykonujący pozarolniczą działalność gospodarczą w branżach szczególnie dotkniętych kryzysem makroekonomicznym (np. transport, turystyka), którzy odnotowali spadek przychodów o 50% w 2020 r. w stosunku do 2019 r., uzyskają prawo obniżenia dochodu do opodatkowania o wysokość straty w 2020 r. poprzez korektę CIT za 2019 r. do określonego limitu.
- Polegać będzie na pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw przechodzących przez proces restrukturyzacji.
- #OCHRONA ZDROWIA
Finansowanie działań
związanych z walką z
SARS-CoV-2– szacowany koszt 6 mld zł
- Przewiduje się wzrost świadczeń opieki zdrowotnej, w tym transportu sanitarnego, wykonywanych w związku z przeciwdziałaniem SARS-CoV-2, udzielanych przez podmioty wykonujące działalność leczniczą do wykazu.
- Rozszerzenie Telefonicznej Infolinii Pacjenta i lekarzy
- Utworzenie rezerwy w dyspozycji Prezesa Rady Ministrów na dofinansowanie rozbudowy infrastruktury i doposażenie systemu służby zdrowia. Główne zakładane przeznaczenie środków to dostosowanie placówek ochrony zdrowia do wymogów ustawy o dostępności i ochrony osób starszych np. budowa dziennych domów opieki medycznej (DDOM).
- Informatyzacja podmiotów leczniczych
- Wdrożenie pilotażu e-usług w NFZ
- Rozbudowa szybkiego Internetu w 20 tyś podmiotów leczniczych na terenach wiejskich
- #WZMOCNIENIE SYSTEMU
FINANSOWEGO
Pakiet regulacyjny
KNF i MF
- Obniżenie buforów kapitałowych przez Komitet Stabilności Finansowej
- Czasowe dopuszczenie przez KNF działalności banku poniżej łącznych wymogów kapitałowych i płynnościowych (LCR) w uzasadnionych przypadkach oraz elastyczne podejście do wyceny wymogów na potrzeby Solvency II w sektorze ubezpieczeniowym
- Przesunięcie terminu rekomendacji R oraz uelastycznienie zasad szacowania strat na ryzyko kredytowe i rynkowe
- Przesunięcie wybranych obowiązków nadzorczych
- Operacje REPO umożliwiające zwiększenie płynności w sektorze bankowym
- Obniżenie bazowej stopy procentowej z 1,5% na 1,0% oraz stopy rezerwy obowiązkowej z poziomu 3,5% do 0,5% zwiększające płynność w sektorze bankowym
- Potencjalne operacje LTRO oraz podobne operacje stosowane przez Europejski Bank Centralny
- #PAKIET INWESTYCJI
PUBLICZNYCH
Utworzenie Funduszu
Inwestycji Publicznych – szacowany koszt 30 mld zł
Wykorzystanie
narzędzi polityki fiskalnej do przeciwdziałania skutkom światowego kryzysu
gospodarczego związanego z pandemią SARS-CoV-2 celem ochrony miejsc pracy i
pobudzenia wzrostu gospodarczego. Zwiększeni inwestycji publicznych przyniesie
impuls fiskalny o wielkości co najmniej 1,0% PKB. Program inwestycyjny
przewiduje:
- Utworzenie dedykowanego Funduszu Inwestycji Publicznych w gestii Prezesa Rady Ministrów o wartości 20 mld zł celem finansowania działań inwestycyjnych i antykryzysowych w związku ze skutkami gospodarczymi pandemii SARS-CoV-2
- Wdrożenie programu inwestycji publicznych finansowanych z różnych źródeł, w tym z Funduszu Inwestycji Publicznych. Beneficjentem działań inwestycyjnych będzie przede wszystkim polski sektor przedsiębiorstw celem utrzymania i tworzenia miejsc pracy. Poza inwestycjami centralnymi istotne środki inwestycyjne i antykryzysowe otrzymają także samorządy.
- #INNE DZIAŁANIA Pakiet zakłada także szereg innych działań o charakterze bardziej szczegółowym lub będących na etapie analizy i opracowywania. Zakłada się opracowanie rozwiązań w następujących obszarach: · Wsparcie finansowe twórców i artystów w drodze Rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego · Prolongata ważności udzielonych pozwoleń na pracę dla obcokrajowców zgodnie z założeniami opracowanymi przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz ważności okresowych badań medycyny pracy · Przedłużenie terminów wejścia w życie: BDO, PPK (1 X), JPK (1 VII), rejestru beneficjentów rzeczywistych (1 VII) zgodnie z założeniami opracowanymi przez Ministerstwo Finansów · Uelastycznienie przepisów rynku pracy, dofinansowania warsztatów terapii zajęciowej mimo ich zawieszenia, wypłacania świadczeń integracyjnych w klubach i centrach integracji społecznej mimo zawieszenia funkcjonowania, utrzymanie dotacji dla środowiskowych domów samopomocy mimo zawieszenia funkcjonowania, utrzymanie dotacji dla żłobków, mimo zawieszenia funkcjonowania (Maluch+), utrzymanie wynagrodzeń dla młodocianych mimo zwolnienia ich z obowiązku świadczenia pracy, orzekanie o niepełnosprawności bez osobistego stawiennictwa, rekompensata wynagrodzenia pracowników niepełnosprawnych zgodnie z założeniami Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej. · Zwolnienie z warunku rentowności w przypadku podatkowych grup kapitałowych · Wakacje egzekucyjne · Wyłączenie okresu oczekiwania na granicy z czasu pracy kierowców samochodów ciężarowych · Zawieszenie biegu wybranych terminów administracyjnych, skarbowych itp. oraz obowiązku osobistego stawiennictwa obywateli w urzędach · Przesunięcia środków UE · Możliwość przesunięcia przez wójta / burmistrza / prezydenta miasta terminu na zapłacenie opłaty za użytkowanie wieczyste · Czasowe przywrócenie zaopatrzenia sklepów i handlu w niedzielę · Zmiany w sposobie odbywania posiedzeń oraz podejmowania uchwał przez organy zarządzające oraz nadzorcze spółek – zmiany w kodeksie spółek handlowych zgodnie z założeniami przedstawionymi przez Ministerstwo Aktywów Państwowych.
- Należy zakładać, że pakiet działań antykryzysowych będzie rozszerzany o kolejne instrumenty polityki gospodarczej, a praca nad pakietem, jego ewaluacja i modyfikacja w związku z najwyższym poziomem ryzyka, zmienności i niepewności w otoczeniu, będzie procesem ciągłym.
- Źródło:
materiały prasowe
